31 Mart 2015
Suriye’nin kuzeyi,
Suudilerin liderliğindeki Koalisyon tarafından bombalanan Yemen’den binlerce
kilometre uzakta. Fakat son günlerde iki ülkede yaşanan gelişmeler birbirinden
pek de bağımsız değil. Yemen’e başlatılan saldırıdan sonra bölgesel ve küresel
güçler yeniden pozisyon alıyor. Bunların içinde, ‘ılımlı’ muhalifleri Kırşehir
ve Hatay’da eğitip Suriye’ye savaş sahasına göndereceği bilinen Türkiye de var.
Bazı ajanslar ve yerel muhabirler, son günlerde Türkiye’den İdlip’e yüzlerce
silahlının giriş yaptığını da aktarıyor.
İdlip, Suriye’nin
kuzeybatısında Lazkiye ve Halep kentlerinin ortasında yer alan, Hatay’ın
Reyhanlı ve Yayladağı ilçelerine onlarca kilometrelik komşuluğu olan bir kent.
El-Kaide’ye bağlı Nusra Cephesi önderliğindeki silahlı gruplarca düşürüldü.
Lübnan’da yayın yapan El-Sefir gazetesine konuşan yerel/sahadan bir kaynak,
kente giren El-Nusra’nın onlarca kişiyi idam ettiğini, aynı aileden 6 kişiyi,
bazılarını keserek, idam ettiğini aktardı. Aynı kaynak El-Nusra’nın bu vahşi
eylemleri bilinçli bir şekilde ”intikam” amacıyla gerçekleştirdiğini söyledi.
İdlip kent
merkezine saldırının başlaması ile kent ile iletişim kesilmiş ve kent
merkezinden hiç haber alınmamıştı. El-Sefir gazetesine konuşan bir askeri
kaynak saldırının ilk günlerinde sivillerin, merkezde hükümete ait ve askeri
binalara sığındığını daha sonra binlerce insanın Cisr El-Şuğur bölgesine
güvenli çıkışının sağlandığını aktardı. Güvenli çıkış sağlanırken de sivillerin
”sniper” ateşine maruz kaldıkları ve sivil kayıpların yaşandığı aktarılıyor.
İdlip’e giren
silahlı grupların videolarına bakıldığında, kentin boş olduğu görülüyor.
İdlip’ten kaçan sivillerin bir kısmının Lazkiye’ye sığındığı da duyuruldu. Öte
yandan silahlı cihadçı gruplar, yerel güçlerden oluşan Ulusal Savunma
Güçlerinin lideri ”Cemal Süleyman’ın” ele geçirildikten sonra kesilen kafasını
fotoğraf çekere sosyal medyada paylaştı.
İdlip’e Giren
Cihadçı: İdlip’in Kurtuluşunu İslam Devletindeki (IŞİD) Kardeşlerimize Hediye
Ediyoruz
İdlip’e giren
gruplardan birine bağlı bir cihadçı İdlip’e silahlı gruplarla giren bir TV
muhabirine şunları söyledi: ”Bu kurtuluşu tüm Müslümanlara ve İslam
Devletindeki (IŞİD) kardeşlerimize hediye ediyoruz. Tüm Müslümanlara hediye
ediyoruz. Artık paramparça kalmak istemiyoruz. Birlik olacağız inşallah.”
(İzlemek için: https://www.youtube.com/watch?v=bkOsLDe5TqE )
İdlip düştükten
sonra İdlip içinden yayınlanan videolardan birinde de, askerin ciğerini söküp
yiyen ve ‘ciğer yiyici’ olarak bilinen Ebu Sakr da görülüyor.
İdlip
El-Kaide’nin
1) Nusra’ya Fetih
Ordusu ‘Makyajı’
İdlip’i 4 gün
içinde düşüren Fetih Ordusu, yaklaşık 2 hafta önce ilan edilmişti. Fetih Ordusu
içinde ”El-Nusra, Ahrar Şam El-İslamiyye (Yeni kurulan: Ahrar + Sukkur
Şam) Cünd Aksa, Sünni Ordusu, Şam Kolorduları, Şam Askerleri ve Hak
Kolorduları” var.
Fetih Ordusunun
liderliğini El-Nusra yapıyor. El-Nusra’nın Suriye’nin kuzeyinde ‘görünür
liderliğini’ Suudi şeyh ve komutan El-Muheysini yapıyor. IŞİD 2014 yılında
halifeliğin ilan ettikten sonra prestij kaybeden El-Nusra, IŞİD’in halifeliğine
karşı olarak İdlip kırsalında ”İslam Emirliği” kurmuştu. Duyuruyu yapan da
El-Muheysini idi. (Ayrıntıları şurada
yazmıştım: http://www.ydh.com.tr/HD13157_islam-devletinden-sonra-yeni-komsumuz–islam-emirligi.html)Nusra
Cephesinin bu saldırıya binlerce militan ile katıldığı söyleniyor. Kuzey sahada
Lazkiye’den Hama’ya, İdlip’ten Halep’e kadar birçok cephenin liderliğini
El-Nusra yapıyor.
Muheysini
Suriye’ye ”IŞİD ile El-Nusra arasında 2013 yılında patlak veren ihtilafı
çözmek üzere arabuluculuk girişiminde” bulunarak girmişti. Yeni kurulan ”Fetih
Ordusu” komutanlığını yapan Muheysini’nin saldırıdan önce ”150 İntihar
eylemcisi İdlip için isim yazdırdı” demişti. (Şuradan
okuyabilirsiniz: http://hasansivri.blogspot.com.tr/2015/03/keseb-saldrs-komutan-suudi-seyh-idlip.html
)
2) El-Kaide
İlişkili Ahrar El-Şam
El-Nusra’nın
El-Kaide’ye biatlı olduğu biliniyor. Ardından gelen en etkin grup ise Ahrar
El-Şam Hareketi. Ahrar El-Şam Hareketini kuran isim Ebu Halid El-Suri. Ebu
Halid geçen yıl Suriye’de suikast ile öldürülmüştü. Bunun üzerine El-Kaide
lideri Zevahiri, Halid El-Suri hakkında açıklama yapmış ve bir ses kaydı
aracılığı ile şöyle demişti: ”Suriye’deki en büyük kayıplarımızdan biri.
Kendisini Afganistan’daki cihadtan beri tanırım.”
Bu ses kaydı Ahrar
El-Şam’ın kurucusu Ebu Halid El-Suri’nin, Kaide’nin eski lider Usame Bin Ladin
ile ”Faruk Askeri Eğitim Kampında” çekilmiş görüntüleri ile birlikte şu linkten
izlenebilir/dinlenebilir: https://www.youtube.com/watch?v=M0zk6OsjjdIAhrar
Şam liderleri ”Kaide ile bağımız yok” dese de hareketin üst akıllarının Kaide
ilişkili olduğu iddia ediliyor. El-Sefir gazetesinde 2 hafta önce çıkan ve
Türkiye basınına da yansıyan ”Ahrar El-Şam Hareketi El-Kaide yönetiminin
etkisinde” haberini hatırlatalım.
Ahrar El-Şam
Hareketinin şer’i liderliğini yapan Ebu Muhammed El-Sadık da İdlip’e yönelik
saldırılarda cephelerdeydi. Ahrar El-Şam hareketi resmi hesabından bu
fotoğrafla cephede olduğunu duyurduğu Muhammed El-Sadik, Halep’te kurulan
”Halep Şeriat Konseyi” lideriydi.
Halep’te ”Müslüman
kadınlara dar elbiseler giyimi yasaklanmıştır” tarzı bildiriler de dağıtan
Halep Şeriat Konseyi bazı kağıt oyunlarını ve bilgisayar oyunlarını da
yasaklamıştı.Halep Şeriat Konseyi, Nusra’nın bu konseyden çekilmesi ile
etkinliğini kaybetmişti.
3) El-Kaide
Kurucularından Ebu Hafsa El-Mısri
İdlip’e yönelik
saldırıya El-Kaide’nin kurucularından Ebu Hafsa El-Mısri de katıldı ve
çatışmalarda öldürüldü. Sosyal medyada ölümü duyurulan El-Mısri’nin 1988
yılında Kaide’yi kuran 15 kişinin arasında olduğu iddia ediliyor. Afganistan’da
10 yıl kadar cihada katılan El-Mısri, İdlip’e yönelik saldırıya katılan Kaide
ilişkili Mısırlılardan biri. İdlip’e yönelik çatışmalarda birçok Mısırlı
öldürüldü. Cihadçı hesaplar Hafsa El-Mısri için twitter’da tag de açtı.4)
Bildiri Oyunları: Ilımlı Mesajı
İdlip’e giren silahlı gruplardan İslami Cephe, Ahrar Şam ve Şam Kolorduları; önceki bildirilere nazaran daha ılımlı bildiriler yayınladılar. Öyle ki Ahrar El-Şam Hareketi yayınladığı bildiride ”sivil yönetim” kurmaktan bahsetti. Rejimi ”Nusayri rejimi” diye tanımlayan Ahrar El-Şam, İdlip’teki bildiride rejimden ”Esad Rejimi” diye bahsetti.
İdlip’e giren silahlı gruplardan İslami Cephe, Ahrar Şam ve Şam Kolorduları; önceki bildirilere nazaran daha ılımlı bildiriler yayınladılar. Öyle ki Ahrar El-Şam Hareketi yayınladığı bildiride ”sivil yönetim” kurmaktan bahsetti. Rejimi ”Nusayri rejimi” diye tanımlayan Ahrar El-Şam, İdlip’teki bildiride rejimden ”Esad Rejimi” diye bahsetti.
İstanbul merkezli
Suriye Ulusal Koalisyonu lideri Halid Hoca da attığı Arapça tweet ile Ahrar
El-Şam’ın bildirisi için ”Ahrar El-Şam’ın ”sivil yönetim” daveti, devrimin
yüksek çıkarlarına yönelik duyguların ve doğal sürecin farkındalığını
yansıtırken övgüyü ve takdiri hak ediyor” dedi.Suriye geçici hükümeti İdlip’e
taşınacağına dair bildiri yayınladı. Ancak cihadçılar, daha önce de defalarca
tanımadıklarını dile getirdikleri geçici hükümet ve Koalisyon’a ”İdlip izni”
vermedi. Fetih Ordusu komutanlarından yukarıda bahsettiğimiz El-Muheysini
”Kenti fethedenler kenti şeriat ile yönetecekler” diyerek Suriye Ulusal
Koalisyon’un İdlip’e gelişine karşı çıktı.
5) Körfez Savaş
Medyası ve Klor Gazı Yalanları
Suriye ordusunun güneye çekilmesi ile ve silahlı grupların noktalarının havadan bombalanmaya başlaması ile ”klor gazı” kullanıldı iddiaları yayılmaya başladı. Akşam saatlerinde cihadçı yanlısı yerel kaynakları, geceye doğru da Al-Arabiya ve Al-Jazeera son dakika olarak ”Suriye Ordusu İdlip’te klor gazı kullandı” haberlerini girdi.
Suriye ordusunun güneye çekilmesi ile ve silahlı grupların noktalarının havadan bombalanmaya başlaması ile ”klor gazı” kullanıldı iddiaları yayılmaya başladı. Akşam saatlerinde cihadçı yanlısı yerel kaynakları, geceye doğru da Al-Arabiya ve Al-Jazeera son dakika olarak ”Suriye Ordusu İdlip’te klor gazı kullandı” haberlerini girdi.
Yine muhalif
yanlısı olan twitter’daki @tahrirsy hesabı önce klor gazı kullanıldığına dair
tweetler attı daha sonra da ”Panik yapanlar, İdlip’e düşen ancak patlamayan
bomba varilinin içinde klor gazı olduğunu yaydı” açıklaması yaptı.6)
Al-Jazeera’nın Suriye Silahlı Muhalefeti
İdlip düştükten
sonra özel program yapan Al-Jazeera, İdlip’E giren komutanlardan birini
programa davet etti. Programa davet ettiği komutanlardan Hüsam Ebu Bekir, Ahrar
El-Şam’a bağlı bir tugayın komutanı. Twitter hesabından attığı tweetlerde
”Nusra devrimin parçası” diyen Hüsam Ebu Bekir Al-Jazeera programında ”Suriye
Silahlı Muhalefet Liderlerinden” olarak tanıtıldı.İdlip’e giren silahlı gruplar
arasında Antalya’da batılı temsilcilerin varlığında kurulan Özgür Suriye Ordusu
(ÖSO) yok. Türkiye’deki havuz medyası da Anadolu Ajansı da İdlip’i ”İdlip
Muhaliflerin Elinde” olarak duyurdu.
Nusra sadece Ahrar
El-Şam tarafından değil, sahadaki birçk silahlı grup tarafından ”devrimin
parçası” olarak görülüyor. Nusra, 2011 temmuzunda IŞİD tarafından Suriye’ye
gönderilen 8 kişilik ekip tarafından kurulmuş ve uzun süre boyunca maaşını
IŞİD’ten almıştı.