Cenazesi bile tartışmaya yetti

Cenazesi bile tartışmaya yetti

99 yaşında ölen Fransız filozof Roger Garaudy, yine tartışmaların odağında. Yahudi soykırımını reddettiği için Fransa'da yıllardır yok sayılan komünist Müslüman Garaudy, yakılmayı vasiyet edince 'Müslüman cenazesi yakılır mı?' tartışmaları alevlendi

DENİZ ZEYREK

Müslüman olduktan sonra Yahudi soykırımı olmadığı görüşünü benimsediği için Fransa ’da yıllardır ‘yok sayılan’ ancak İslam âleminde büyük bir hayran kitlesi toplayan komünist Müslüman Roger Garaudy’nin ölümü, bir kez daha ‘Müslüman cenazesi yakılır mı?’ tartışması başlattı. Garaudy’nin ‘yakılıp küllerinin Marsilya açıklarında Akdeniz ’e savrulması’ yönündeki vasiyetini dikkate alan ailesi bu yönde karar aldı. Ancak Fransa’da yaşayan Türk ve Müslüman hayranları Türk Dışişleri’ni devreye sokarak Garaudy’nin bir Müslüman gibi defnedilmesi için destek istedi. Dışişleri Bakanlığı Paris Büyükelçiliği’ne konuyla ilgilenme talimatı verdi, ancak aile kararından vazgeçmedi. Garaudy 18 Haziran’da Paris yakınlarında küçük bir kasabadaki krematoryumda yakılacak ve külleri Marsilya açıklarından Akdeniz ’e savrulacak.

‘Büyük komünist’

1913 doğumlu Roger Garaudy, Fransız Komünist Partisi’nde üst düzeyde görevlere kadar yükselmiş, Fransa’nın ünlü düşünürlerinden biri olarak görülmüştü. Sovyet Bilimler Akademisi’nde bilim doktorası unvanına sahip Garaudy, Charles de Gaulle, Stalin, Castro, Picasso, Aragon ve Sartre gibi isimlerle sıkça aynı karede yer almıştı. Garaudy, bazıları Türkçeye çevrilmiş 60’a yakın eserin sahibi. Eşi Filistinli olan Garaudy, 2 Temmuz 1982 günü Cenevre’de Müslümanlığı seçti. 1996’da en çok tartışılan eseri ‘Modern İsrail’in Kurucu Mitleri’ni yayımladı. Fransız mahkemesi 1998’de aldığı kararla ‘soykırımı reddettiği’ gerekçesiyle kitabı yasakladı ve Garaudy’yi hapis cezasına çarptırdı. Bu gelişmeler nedeniyle Garaudy, başta Fransa ’da olmak üzere, Avrupa ve ABD’de tartışılan filozof oldu, ana akım Batı medyası Garaudy’i görmezden gelmeye başladı.

Müslümanların idolü

Müslüman olan ünlü isimleri bağrına basan İslam âlemi, Batı’nın dışladığı Garaudy’yi de bağrına bastı. İran parlamentosu Garaudy’e resmen destek açıkladı. 1999’da Ürdün’den ‘20. yüzyılın en önemli uluslararası kültür insanı’ unvanını aldı. Suriye eski devlet başkanı Abdul Halim Haddam Garaudy’yi “Batının en büyük çağdaş felsefecisi” ilan etti. Libya’nın eski lideri Muammer Kaddafi , Garaudy’i Platon ve Aristo’dan sonraki en büyük felsefeci ilan etti. 1986’da Kral Faysal Uluslararası İslama Hizmet Ödülü’nü kazananlardan biri Garaudy oldu. 2006’da Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Garaudy için “Büyük Fransız filozofu” yorumunu yaptı. Başta ‘Hatıralar: Yüzyılımızda Yalnız Yolculuğum’ adlı kitabı olmak üzere İslam ’a ilişkin kitapları, Türkiye gibi ülkelerde çok sayıda okuyucuyla buluştu. Türkiye ’de de dindar kesimler, Garaudy’i hem İslam’la ilgili anlatımları hem de adaletli yanı nedeniyle çok sevdi.

Ölümünü görmezden geldiler

Fransa’da 14 Haziran günü ölen Garaudy’nin ölümü 15 Haziran günü cenaze levazımat şirketi tarafından açıklandı. Fransız medyasının Garaudy’nin ölümünü haber almasına karşın cenaze levazımatçısı şirket açıklama yapana dek ölümü duyurmadı. Yapılan haberlerde de ‘Büyük inkârcı’ sıfatının ön plana çıkarılması dikkat çekti.

Defnedilsin mi yakılsın mı?

Garaudy ölünce vasiyetini hayata geçirmek isteyen Filistinli eşi ve çocukları, cesedinin yakılmasını ve küllerinin Akdeniz’e savrulmasını talep etti. Bu, Fransa ’da Garaudy ailesiyle yakın ilişkide olan Türklerin ve Müslüman cematte adeta şok etkisi yarattı. Türk Dışişleri’yle temasa geçildi, Garaudy’nin Müslüman gibi defnedilmesi için ailenin ikna edilmesi istendi. Dışişleri Bakanlığı da bu talepleri Paris’teki Türk Büyükelçiliği’ne ileterek konuyla ilgilenilmesini istedi. Paris Büyükelçiliği, aile ile yapılan görüşmelerin ardından Ankara’ya “Aile vasiyetin gerçekleştirilmesinde kararlı. 18 Haziran günü Paris yakınlarında yaşadıkları kasabada düzenlenecek törenden sonra cenazesi yakılacak ve külleri Marsilya’da denize dökülecek” bilgisini iletti.

Twitter’da TT oldu

Garaudy’nin ölümü Türkiye ’de sosyal paylaşım sitelerinde de yankı buldu. Konu en çok bahsedilen başlıklar arasına girdi. Eski Milli Eğitim Bakanı Nimet Baş (Çubukcu) “Roger Garaudy’e Allahtan rahmet. Mekânı cennet olsun. Çağımız sorunlarına entelektüel bir Müslüman olarak bakmanın farkını fark ettirdi” diye yazdı. AKP Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik ise “Bugün hakikaten hayatımın ‘küçük kıyamet’lerinden birini yaşıyorum. Roger Garaudy vefat etti. Âlim, entelektüel, düşünür, eylem adamı, yüzyılın vicdanı, mazlumların sesi, anıt şahsiyet ama her şeyden önemlisi insan-ı kamil mertebesinde ‘insan’ Garaudy, Hakk’a kavuştu. Garaudy büyük insanlık öğretmenlerimizdendi. Bugün onu kaybettik; küçük kıyametlerimizden birini yaşıyoruz. Hakk’ın ikramları onunla olsun” dedi.

Müslüman cenazesi yakılır mı?

Bu tartışma 2008’de Leyla Gencer’in ölümünün ardından yaşanmıştı. Türkiye ’de krematoryum olmaması nedeniyle bu işlem Türkiye ’de yapılamamıştı. Konuyla ilgili tartışmalar sürerken Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Saim Yeprem cesedin yakılması talebinin İslam dini sınırları içinde yer almadığını, bu nedenle Müslümanların yakılamayacağını söylemişti. Yeprem, cesedin yakılmasının ise kişinin dininden çıkması anlamına gelmeyeceğini vurgulamıştı.

Tartışılan filozof Garaudy

II. Dünya Savaşı’nda Yahudilere yapılan soykırımı reddettiğini açıklayarak büyük tartışma yaratan Fransız düşünür Roger Garaudy, 17 Temmuz 1913’te Marsilya’da doğdu. Ateist bir babayla Katolik bir annenin oğlu olarak dünyaya gelen Garaudy, ilk olarak 14 yaşında Protestanlığa geçmiş, sonrasında Katolik olmuş, en son da Müslüman olduğunu açıklamıştı. II. Dünya Savaşı’nda Fransız direniş hareketinin mensubu olan düşünür, Vichy hükümetinin Cezayir’deki kamplarına da sürülmüştü. Savaş sonrasında Fransız Komünist Partisi’ne katılan Garaudy, Fransız parlamentosuna seçilmiş ve senato üyesi olarak da görev yapmıştı.

1952’de Sorbonne Üniversitesi’nden edebiyat dalında, 1954 yılında SSCB Bilimler Akademisi’nden bilim dalında doktor unvanı alan Garaudy, 1970 yılında SSCB’nin Çekoslovakya’yı işgalini eleştirdiği için Komünist Parti’den uzaklaştırıldı. Ne var ki Garaudy, yine Sovyetler Birliği’nin 12 yıl önceki Macaristan işgalini savunmuştu.

1982 yılında Müslüman olduğunu açıklayan Garaudy, 1996’da yazdığı ve soykırımı reddettiği ‘İsrail: Terör ve Mitler’ kitabıyla büyük tartışma yarattı. Fransız mahkemeleri tarafından basımı yasaklanan kitap dolayısıyla Garaudy 240 bin Frank para ve ertelenmiş hapis cezasına çarptırıldı. Kaddafi ’nin ‘insan hakları ödülü’nü alan düşünürün, çoğunluğu politik felsefe ve Marksizm üzerine 50’den fazla kitabı bulunuyor. Charles de Gaulle, Stalin, Castro, Picasso, Aragon, Gaston Bachelard, Sartre, Romain Rolland gibi lider ve sanatçılarla yakından görüşen Garaudy’nin 30 kitabı da Türkçeye çevrildi.